Hoe bouw je een groen huis, deel 2

Tijdens dit tweede interview met Hans en Titia zijn we inmiddels een aantal maanden verder. Voorbijgangers hebben het goed kunnen volgen, de bouw schiet al aardig op. Opvallend was het houtskelet, wat ter plaatse gebouwd is. De uitvoerende timmerman heeft hier uitstekend werk afgeleverd. Daarna volgden dak, wanden deuren, glas en is er een begin gemaakt met het leggen van leidingen en kabels. Het huis is inmiddels al wind en waterdicht. Wegens het mooie weer van de afgelopen maanden liggen ze zelfs voor op schema.

Goede berichten alhoewel het allemaal soms niet is voor te stellen hoeveel beslissingen genomen moeten worden en dan is het fijn om tijdelijk dichtbij te wonen. Het is wel frustrerend dat het gebruik van milieu vriendelijke materialen nog geen gemeengoed is en vrij kostbaar. Echter het goede gevoel overheerst. De contacten op de bouwplaats zijn goed, het werk degelijk  en ook de buren leven mee.

Tijd om een aantal onderwerpen uit te lichten. 

De zonnepanelen op het zuiddak liggen in 9 rijen boven elkaar mooi in het dak verzonken. In totaal maar liefst 135! Het zijn kleinere zonnepanelen dan gemiddeld met een vermogen van 80 Watt per stuk. De panelen zijn van Nederlands fabricaat en omdat het ‘glas op glas’ panelen zijn, is het zelfs mogelijk ze op maat te zagen.


De zonnepanelen zijn in het dak verzonken en dan is brandveiligheid extra belangrijk. Op het dak is brandwerend doek aangebracht en de panelen zijn zo neergelegd dat er nog ventilatie mogelijk is. Regengootjes zijn aangebracht en gaas zodat nestelende vogels hier niets te zoeken hebben. Op elke 4 zonnepanelen is een micro-omvormer aangesloten op het dak zelf. De prestaties van de panelen zijn uiteraard te volgen op de PC en of mobieltje. Helaas stroom produceren op dit moment kan nog niet het wachten is op het akkoord van de netwerkbeheerder. Hans en Titia verwachten dat ze zelfs, na eerst de stroom te gebruiken  voor de eigen apparaten en auto, nog energie kunnen exporteren aan het net.

De muren zijn ruim 40 cm dik. Aan de buitenkant de gevelbeplating; verticale verduurzaamde houten planken die uiteindelijk vergrijzen en niet alleen mooi zijn maar ook dienen als ‘regenjas.’ Aan de binnenkant de houtskeletbouw met een 6 cm dikke isolerende houtvezel installatieplaat waarin de elektriciteitsbuizen. Op moeilijke plekken zijn vlas-isolatie-pakketten gebruikt. In de ruimte tussen buiten en binnenblad van de gevel zijn cellulose houtvlokken gespoten. Voor de lastige hoekjes/ruimtes is vlas gebruikt. Op een deel van de muren komt leemstuc als binnen eind-afwerking. Duurzaam, mooi en goed voor het binnenklimaat.

De kruipruimte is 75 cm diep. Daarboven is de goed geïsoleerde begane grond vloer aangelegd. Eind dit jaar komt daar nog een 7 cm dikke afdekvloer op waarin de vloerverwarmingsslangen worden verwerkt. De verdieping/zoldervloer bestaat uit een ondervloer van 50 zware balken en 178 planken. Door Hans en familie zelf in de olie gezet. Bovenop deze ondervloer komt nog een tweede vloerlaag. In de tussenruimte liggen de luchtkanalen en de stroomkabels.

Binnenshuis moet een houtkachel samen met de lucht/water-warmtepomp voor een aangename warmte zorgen. De kachel is van Finse makelij en wordt opgetrokken tot aan de verdiepingsvloer. De brander-besturing van de kachel is volautomatisch via een eigen thermostaat. Luchttoevoer vindt plaats vanuit de kruipruimte. Hans en Titia hoeven de kachel eens in de ca. 24 uur te voeden met wat blokken.  Ze hebben zich voorgenomen niet te gaan stoken bij windstil of mistig weer. De warmtepomp voor de vloerverwarimg met zôneregeling in elk vertrek is immers een prima alternatief.

Zonde als alle warmte met de ventilatie naar buiten verdwijnt, dus is gekozen voor een warmte-terugwin-unit, ook van Nederlandse makelij. In de verdiepingsvloer zijn de luchtkanalen aangelegd die de lucht uit alle ruimtes van het huis verzamelen. In de op zolder geplaatste warmtewisselaar wordt de verse ventilatielucht  verwarmd door de uitgaande lucht. Dit zonder menging van de verse lucht met de vieze lucht uiteraard en geluidsvriendelijk.

Voor de elektriciteitsvoorziening worden 12 groepen van 230 Volt aangelegd en 4 groepen op 400 Volt krachtsstroom (elektrisch inductie-fornuis, warmtepompboiler, zonnepaneel-systeem en laadpaal).

In deze maanden is er al veel gebeurd. Hans en Titia zijn er nog niet maar we zien het huis met de dag ‘groeien.’ Over een paar maanden volgt weer een nieuwe stand van zaken.

Opening Digitaal Energiecafé!

Er komt op dit moment heel veel op ons af. We hebben de pandemie en zitten midden in de energietransitie. Gaan we de gestelde doelen uit het klimaatakkoord halen? De innovatie gaat snel. Er moeten stappen gezet maar het duizelt.

De gemeente heeft ons een waardebon gestuurd voor kleine duurzame maatregelen. Een begin. Wat kunnen we daar nu mee en wat speelt er nog meer in Westerveld? Wat kunnen we zelf doen en worden we gehoord?

Wij zijn benieuwd naar de onderwerpen waar u mee bezig bent en daarom hebben we een digitaal energiecafé opgericht. In deze omgeving kunnen we 24/7 met elkaar ‘praten’ , tips en trucs delen, vragen stellen en informatie halen. Tijdens sommige cafés is er live een ervaringsdeskundige aanwezig om vragen te beantwoorden. Iedereen is welkom en meedoen is gratis. Om aan de digitale stamtafel ook daadwerkelijk mee te kunnen praten is het nodig om u (veilig en eenvoudig) te registreren.

Wethouder Doeven verzorgt de opening op donderdag 26 november om 19 uur. Daarna bent u van harte welkom op elke dinsdag- en donderdagavond is er van 19 -21 uur de mogelijkheid tot live chat. Maak daar gebruik van!

Nieuwsgierig geworden? Bezoek dan het Digitale Energiecafé van de Energie Coöperatie Westerveld via ……

Het digitale energiecafé vind je op https://energiecafe.ecwesterveld.nl.
En als je de website opent zie het menu, klik je vervolgens op:    Videochat Stamtafel en volg de instructies

Wij zijn verhuisd!

In de periode van 26 oktober tot 3 november hebben wij onze website verplaatst. Het is mogelijk dat indien u gedurende deze periode e-mails naar ons heb gestuurd, een energie-scan of een warmte-scan heeft aangevraagd dit verloren is gegaan.
Mocht dat zo zijn of heeft u anders een foutmelding geconstateerd, stuur de email opnieuw of doe opnieuw de aanvraag.

Bij vragen stuur een email naar info@ECWesterveld.nl

Geen energiecoach en warmtescan bezoeken.

In verband met de nieuwe corona maatregelen van 14 November 2020 heeft het bestuur besloten om voorlopig geen fysieke contacten aan te moedigen en heeft om deze reden alle energiecoach en warmte scan afspraken stil gelegd.


Deze worden zodra de Corona maatregelen dit weer toelaten opnieuw ingepland.

Excuses voor het ongemak.

Voor de duidelijkheid ziet u hier de corona kaart van de overheid met daarin de gedeeltelijke lockdown maatregelen van 14 oktober 2020.

Gedeeltelijke lockdown Corona Maatregelen per 13 oktober 2020
Gedeeltelijke lockdown Corona Maatregelen per 14 oktober 2020

Corona non volente

Het zat er al aan te komen, maar dinsdagavond bevestigde Mark Rutten c.s. dat we het energiecafé voorzichtig gepland voor zaterdag 7 november 2020 gaan uitstellen.

Op dit moment richten we ons op eind Januari 2020 tenzij de situatie het dan nog steeds niet toe laat. Houdt deze website in de gaten voor meer informatie!

Hieronder vind u de Gedeeltelijke lockdown Corona maatregelen per 13 oktober 2020

Gedeeltelijke lockdown Corona Maatregelen per 13 oktober 2020
Gedeeltelijke lockdown Corona Maatregelen per 13 oktober 2020

Groen gas van en voor het dorp. Is dat mogelijk?

Groen gas van en voor het dorp. Is dat mogelijk? Ja, Weet onderzoeker Annet Jantien Smit van de Hanzehogeschool in Groningen maar het is nog wel duur.

Annet Jantien Smit: ,,Denk aan een soort IKEA-model voor vergisters. ” Foto: Peter Wassing. Foto: Peter Wassing

Kan een buurt of dorp koken en stoken op groen gas dat lokaal is geproduceerd uit eigen voedselresten, keuken- en tuinafval en wellicht ander organisch afval?

Annet Jantien Smit, onderzoeker/docent aan de Hanzehogeschool Groningen, kent het antwoord: Het kan in principe wel, maar de techniek om uit deze biomassa groen gas te maken is nu nog te duur.

Energiecoöperatie

Ze wil nu met onderzoekers, studenten en bedrijven in de regio bekijken of daar verandering in mogelijk is. Ze werven fondsen voor een haalbaarheidsstudie en een pilotproject, onder meer via het project Toukomst van het NPG. Beide studies moeten uitwijzen of grootschalige toepassing de techniek rendabel maakt, en hoe er draagvlak voor kan worden gecreëerd. De Groninger Energiekoepel zoekt al een energiecoöperatie die het idee wil uitproberen.

Er zijn volgens Smit veel situaties denkbaar waarin groen gas de beste oplossing is om de verwarming van bebouwing te verduurzamen. Het heeft dezelfde kwaliteit als aardgas. Bestaande gasleidingen en cv-ketels blijven bruikbaar.

‘Eenvoudigst en goedkoopst’

,,In landelijk gebied heb je veel oude woningen. Die staan meestal te ver uit elkaar om ze op een warmtenet aan te sluiten. Dat is niet handig en te duur. Als je ze wilt verwarmen met een warmtepomp moet je ze zo zwaar isoleren, dat is onbetaalbaar. Dus is het op zo’n plaats het eenvoudigst en goedkoopst om het aardgas te vervangen door groen gas.“

Smit noemt andere voordelen van het concept. ,,De vraag naar groen gas is groter dan het aanbod. Dat blijft waarschijnlijk nog lang zo. Naar verwachting is er in 2030 2 miljard kubieke meter van nodig voor de bebouwde omgeving. Daarnaast is er dan is een behoefte van nog eens 2 miljard kuub voor de industrie en transport, terwijl er nu nog maar zo’n 140 miljoen kuub van wordt gemaakt. Als je lokaal groen gas kunt produceren, kun je een deel van die behoefte afdekken en ben je niet afhankelijk van de markt. Door energie te maken uit biomassa waarvoor nog geen hoogwaardiger gebruik is lever je een bijdrage aan de circulaire economie. En het kan ook kosten besparen voor bijvoorbeeld afvalverwerking.”

IKEA-model

Dat op kleine schaal organisch afval verzamelen en vergisten niet rendabel is, bleek haar bij een onderzoek bij een deel van de stad-Groninger horeca. Het moest uitwijzen of het voor restauranthouders profijtelijk zou zijn om gezamenlijk voedsel- en keukenresten te vergisten tot biogas voor eigen gebruik.

Annet Jantien Smit, onderzoeker/docent aan de Hanzehogeschool Groningen. Foto: Peter Wassing

Smit: ,,Dat was mogelijk als een vergister geen 150.000, maar 60.000 euro zou kosten. Of als de prijs van aardgas niet 70 cent, maar 2,25 euro per kubieke meter bedroeg. Ik kwam voor Toukomst op het idee voor een concept van vergisting op kleine schaal dat je op veel plaatsen kunt toepassen. Daarmee wordt de techniek vanzelf goedkoper. Denk aan een soort IKEA-model voor vergisters. Beleidsmakers zouden om het principe mogelijk te maken kunnen overwegen op groen gas geen belasting te heffen.”

Compost

Wat Smit voor ogen heeft zijn eenheden met drie vergisters.. De eerste zet moeilijk te vergisten ‘groen’ als bermgras om in biogas, een tweede vergister doet dat met tuinafval en keuken- en voedstelresten, de derde verrijkt het biogas tot groen gas. ,,Je moet per plekke kijken wat voor aanbod van biomassa er is. Misschien is er ook wel een boer die mest kan leveren. Van het digestaat, het restproduct van vergisting, kun je weer compost maken. ”

Smit verwacht veel van de mogelijkheden met bermgras. Dat is nu nog moeilijk te vergisten. Op de Hanzehogeschool wordt gewerkt aan een innovatief procedé dat met de inzet van bacteriën uit de koeienmaag die omzetting in biogas beter mogelijk maakt. ,,Met bermgras kun je verder niets. Het is te vervuild om er veevoer van te maken. Er is echter ontzettend veel van beschikbaar. Van de hoeveelheid die door de provincie Drenthe wordt gemaaid, kun je voor twee procent van de inwoners groen gas maken.”

Gebruiksmogelijkheden

Een ‘Energy Transition Centre for a Community’ noemt zij de installatie voor de groen-gasproductie. Die moet worden in haar visie worden ondergebracht in een soort kas die ook aan andere activiteiten onderdak kan bieden, zoals een buurtmoestuin of horeca. ,,.Maar alles in overleg met omwonenden en andere betrokkenen. Het leuke van het idee is dat het -anders dan bijvoorbeeld bij grote windparken- directe gebruiksmogelijkheden en aanknopingspunten biedt voor omwonenden en bedrijven.”

[Bron: Dagblad van het Noorden 14 Oktober 2020]

PCR ‘Zon op Stad & Esch Diever’ (Techniek)

In dit bericht delen wij met U waarom er voor de oost‐west opstelling is gekozen en welke
verdere technische keuzes er gemaakt zijn om de opbrengst te maximaliseren.
Daarbij is het goed te realiseren welke randvoorwaarden er precies zijn en hoe deze invloed hebben. Voor de hand liggende beperkingen zijn de ligging van het dak, omliggende beplanting (bomen), oppervlakte van het dak, sterkte en constructie van het dak en de leeftijd van het dak.
Maar de meest beperkende randvoorwaarde werd opgelegd door de netwerkbeheerder,
in dit geval Enexis. Om dat in Zuidwest Drenthe het elektrisch netwerk geen grote capaciteit aan kan, weigert de netwerkbeheerder om grote opwekkers aan te sluiten. Echter door een beslissing van de minister mogen alle kleinverbruikers tot en met een aansluiting van 3×80 ampère niet geweigerd worden.
Met deze beperking is het dus de opdracht om zoveel mogelijk energie het netwerk op te krijgen. Een oost‐west opstelling geeft opgewekte energie verspreidt over de dag.
zie plaatje hieronder: licht en donker groene curve.


De eerste stap is om te kiezen voor een zogenaamde oostwest opstelling in plaats van een
zuid opstelling. Het plaatje hierboven verduidelijkt dit. Indien alle panelen naar het zuiden
worden gericht, vind de maximale opwekking plaats rond het middag uur (blauwe curve)
Echter door de helft van de panelen meer neer het oosten te richten en de andere helft naar het westen plaatsen zijn er twee kleinere pieken op twee verschillende momenten van de dag (rode‐paarse curve). Zoals al aangegeven is de grootste beperking opgelegd door de Enexis.


Deze randvoorwaarde zegt dat er op elk moment van de dag niet meer dan een bepaalde
hoeveelheid energie mag worden geleverd aan het netwerk. Er kan en mag dus verschil in de geleverde en opgewekte energie zitten.

[Dit is een artikel uit de nieuwsbrief van Oktober 2020]

PCR ‘Zon op Stad & Esch Diever’ (update)

In de laatste maanden is er hard gewerkt door de EC/W en de firma Sjabbens. Er is
overeenkomst met de school voor het gebruik van het dak. De aansluiting voor terug levering naar het net is zeker gesteld met Enexis. De firma Sjabbens heeft een compleet ontwerp voor de installatie aangeleverd. Op 10 september werd een voorlichting bijeenkomst gehouden.


Een redelijk aantal inschrijvingen volgde – nog niet voldoende, maar in elk geval
aanmoedigend. Het afsluiten van verzekeringen van het project en de opstal blijkt veel
lastiger dan gedacht. Verscheidene brandschaden in het land hebben ertoe geleid dat – in de laatste maanden ‐ premies verveelvoudigd zijn en massa’s papierwerk ingediend moeten worden. We hebben aanvankelijk gestuurd op informatie over verzekeringen van collega coöperaties en HierOpgewekt; deze informatie is volledig achterhaald. Daar wordt nu hard aan gewerkt.

Inmiddels is het goede nieuws dat de subsidieregeling die de regeling verlaagd tarief (RVT)
gaat vervangen op 1 januari 2021, zodanig is verbeterd, dat daarmee een alternatief
beschikbaar is voor het geval dat vertragingen beletten dat we voor het einde van 2020 voor de RVT kunnen inschrijven.
De kernvraag bij dit alles is: willen eigenaren die zelf niet stroom kunnen opwekken op eigen dak dit elders doen. Het Stad & Esch project is de eerste zet die gedaan wordt om hieraan tegemoet te komen. We zullen alle mogelijkheden blijven onderzoeken om meer projecten te ontwikkelen voor iedereen die mee wil doen. Aanmelding als belangstellende blijft daarom van belang, ook al zou dat nog niet leiden tot deelname aan Zon op Stad&Esch Diever. Tenslotte willen wij ook weten voor wie wij dit werk doen en naar welke omvang van projecten we moeten kijken in de naaste toekomst.

[Dit is een artikel uit de nieuwsbrief van Oktober 2020]

Voortgangsrapportage ThuysGas.

Wij willen onze leden en anderen graag op de hoogte houden van de ontwikkelingen op het gebied van onze plannen met ThuysGas om Groen Gas te produceren voor de bewoners van de gemeente Westerveld. Zonneparken gebukt onder stikstofmaatregelen?

Op 29 mei 2019 deed de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een belangrijke uitspraak over het Programma Aanpak Stikstof (PAS).
De Afdeling bestuursrechtspraak oordeelde dat het PAS niet als basis mag worden gebruikt voor toestemming voor activiteiten die extra stikstofuitstoot veroorzaken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de uitbreiding van een veehouderij of de aanleg van een nieuwe weg.
Deze uitspraak heeft 18.000 projecten in Nederland op slot gezet. Bouwbedrijven werden kort daarop ook nog geconfronteerd met de PFAS problematiek. Die laatste werd snel opgelost door normverruiming. De stikstof maatregelen worden daarentegen streng aangescherpt. Het gaat hier over de bescherming van flora en fauna. We willen biodiversiteit en geen monocultuur.

Dat is een mooi streven, maar hoe zit het nu met een weiland vol zonnepanelen en de flora
en fauna daaronder. De vogels zijn er niet meer maar er groeit wel veel onkruid. De
Rijksuniversiteit Groningen gaat nu onderzoek doen naar veranderingen in de habitat onder de panelen. De zonneparkbouwers zullen nog verrast worden als er voor die bedrijfstak een soortgelijke stikstofuitspraak komt.
Na het indienen van verschillende plannen en vele discussies met de gemeente heeft B&W
ons recentelijk schriftelijk op de hoogte gesteld dat zij willen meewerken aan het oprichten van een Groen Gas productie plant aan de Oeverasaweg te Havelte.

Inmiddels hebben wij met verschillende banken en fondsen gesprekken gehad om te
vernemen hoe de financiering van een dergelijk groen project kan worden gerealiseerd.
Wij hebben ook contact met de producent van droge vergister installaties, zoals gebruikt wordt bij Attero te Wijster. Financiers willen alle denkbare risico’s vermijden en zien graag het gebruik van bewezen technologie. Uiteindelijk is het belangrijkste pad dat we nog moeten afleggen: de zekerstelling van de benodigde “feedstock” (bio‐grondstoffen). De benodigde biogrondstoffen kan afval of overschotten zijn maar ook energieteelt. Daarvoor hebben we contact gelegd met “Agrarisch Natuur Drenthe” met het doel gezamenlijk geïnteresseerde boeren te vinden voor de kweek van energiegewassen.

De planning is om in november/december een congres/seminar te organiseren met als
titel: Energiegewassen de toekomst voor Groen Gas.

[Dit artikel is ook terug te vinden in in de nieuwsbrief van Oktober 2020]